Φανταστείτε να χτυπάει το κουδούνι σας και να παραλαμβάνετε ένα πακέτο που δεν θυμάστε να παραγγείλατε. Αρχικά μπορεί να σκεφτείτε ότι κάποιος σας έκανε δώρο ή ότι κάποιο μέλος της οικογένειάς σας έκανε μια παραγγελία.
Οπότε αναρρωτιέστε πώς παρέλαβα άγνωστο πακέτο που δεν παρήγγειλα;
Όταν κανείς δεν παραδέχεται ότι παρήγγειλε κάτι, τότε ίσως να έχετε πέσει θύμα του λεγόμενου “brushing scam”.
Πρόκειται για μια νέα μορφή απάτης που εξαπλώνεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια και μπορεί να κρύβει σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια των προσωπικών σας δεδομένων.
Τι ακριβώς είναι το Brushing Scam;
Το brushing scam είναι μια κακόβουλη πρακτική που χρησιμοποιούν ορισμένοι διαδικτυακοί πωλητές, κυρίως από ηλεκτρονικά καταστήματα όπως το Amazon, το eBay και άλλες παρόμοιες πλατφόρμες.
Οι πωλητές αυτοί στέλνουν προϊόντα σε τυχαίους παραλήπτες, χωρίς να έχουν λάβει καμία παραγγελία.
Μπορεί να σας φαίνεται παράξενο – γιατί κάποιος να στέλνει δωρεάν προϊόντα; Η απάντηση κρύβεται στον τρόπο λειτουργίας των ηλεκτρονικών καταστημάτων.
Σκοπός είναι να να ανεβάσουν τις καλές κριτικές τους από πιστοποιημένους παραλήπτες!
Πώς λειτουργεί αυτή η απάτη;
Ας το εξηγήσουμε με απλά λόγια:
- Οι απατεώνες αποκτούν τα προσωπικά στοιχεία ανθρώπων (ονόματα και διευθύνσεις) μέσω διάφορων τρόπων, συχνά από διαρροές δεδομένων στο διαδίκτυο
- Στη συνέχεια, δημιουργούν ψεύτικους λογαριασμούς στα ηλεκτρονικά καταστήματα χρησιμοποιώντας αυτά τα στοιχεία
- Αγοράζουν τα δικά τους προϊόντα και τα στέλνουν στις διευθύνσεις που έχουν συλλέξει
- Μόλις το πακέτο παραδοθεί, μπορούν να γράψουν “επαληθευμένες” κριτικές για τα προϊόντα τους
- Οι θετικές κριτικές ανεβάζουν τη βαθμολογία του προϊόντος και του καταστήματός τους, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται ψηλότερα στα αποτελέσματα αναζήτησης
Γιατί πρέπει να μας ανησυχεί αυτό;
Αν και μπορεί να σκεφτείτε “Εντάξει, έλαβα ένα δωρεάν προϊόν, πού είναι το κακό;”, υπάρχουν σοβαροί λόγοι ανησυχίας:
- Προσωπικά Δεδομένα: Το γεγονός ότι κάποιος έχει το όνομα και τη διεύθυνσή σας σημαίνει ότι τα προσωπικά σας στοιχεία κυκλοφορούν στο διαδίκτυο χωρίς την άδειά σας
- Κίνδυνος Ταυτότητας: Οι απατεώνες μπορεί να χρησιμοποιήσουν τα στοιχεία σας και για άλλους σκοπούς, όπως το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών ή πιστωτικών καρτών
- Επικίνδυνα Προϊόντα: Τα προϊόντα που λαμβάνετε μπορεί να μην πληρούν τις προδιαγραφές ασφαλείας ή να είναι επικίνδυνα για την υγεία σας
- Παράνομη Δραστηριότητα: Το όνομά σας χρησιμοποιείται σε παράνομες δραστηριότητες χωρίς τη συγκατάθεσή σας
Τι πρέπει να κάνετε αν λάβετε ένα τέτοιο πακέτο;
Μην πανικοβάλλεστε, αλλά ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα:
- Καταγράψτε όλες τις πληροφορίες του πακέτου:
– Από πού προέρχεται
– Ποια εταιρεία το έστειλε
– Τι περιέχει
– Ημερομηνία παραλαβής - Επικοινωνήστε με την πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου (π.χ. Amazon, eBay) και αναφέρετε το περιστατικό αν εντοπίσετε σε ποιά πλατφόρμα πωλείται το προιόν
- Ελέγξτε προσεκτικά τους τραπεζικούς σας λογαριασμούς για τυχόν ύποπτες χρεώσεις
- Αλλάξτε άμεσα τους κωδικούς πρόσβασης σε όλους τους διαδικτυακούς σας λογαριασμούς
- Ενημερώστε την αστυνομία ή τη δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος αν το πακέτο περιέχει κάτι παράνομο.
Πώς να προστατευτείτε στο μέλλον:
- Παρακολουθείτε τακτικά (τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα) τους τραπεζικούς σας λογαριασμούς
- Χρησιμοποιείτε διαφορετικούς, ισχυρούς κωδικούς πρόσβασης για κάθε διαδικτυακό σας λογαριασμό
- Ενεργοποιήστε την επαλήθευση δύο παραγόντων (two-factor authentication) όπου είναι δυνατόν
- Κρατάτε αρχείο με όλες τις online παραγγελίες σας
- Μην δίνετε τα προσωπικά σας στοιχεία σε ιστοσελίδες που δεν εμπιστεύεστε
- Χρησιμοποιείτε ένα καλό πρόγραμμα προστασίας από ιούς στον υπολογιστή σας
Σημαντική Σημείωση
Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, δεν είστε υποχρεωμένοι να πληρώσετε ή να επιστρέψετε προϊόντα που δεν παραγγείλατε. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναφέρετε το περιστατικό στις αρμόδιες αρχές για να προστατέψετε τον εαυτό σας και άλλους καταναλωτές από παρόμοιες απάτες.
Πηγές:
- https://www.mass.gov/news/scam-alert-brushing-scams
- https://lifelock.norton.com/learn/fraud/brushing-scam?srsltid=AfmBOop9jsCYGpJm2GN0cu-g6t2ZKYY4nhzN-qMnDltaDa8YobI1LC_v
- https://www.amazon.com/gp/help/customer/display.html?nodeId=G33XVXQPUV79Z2ZC#:~:text=%22Brushing%22%20scams%20occur%20when%20bad,if%20they%20ordered%20the%20package.